Jak choroby ogólnoustrojowe i terapie medyczne wpływają na skórę?

Skóra jest bardzo odpornym, a zarazem bardzo podatnym na uszkodzenia narządem. Jak to możliwe? Na stan naszej skóry i to jak skutecznie jest w stanie nas chronić w dużej mierze wpływa ogólna kondycja całego organizmu oraz jej właściwa pielęgnacja i higiena.

Kluczowymi czynnikami pozwalającymi na prawidłowe funkcjonowanie skóry są m.in.:

• Cukrzyca
  cichy, ale widoczny (na skórze) zabójca

 

Chorobę przewlekłą można odkryć obserwując skórę

Cukrzyca

Zachowanie prawidłowego ekosystemu skóry jest możliwe pod warunkiem braku zaburzeń metabolicznych i chorób ogólnoustrojowych. W przypadku wielu schorzeń pierwsze objawy widoczne są na skórze, co bywa ignorowane, lub mylone z alergią pokarmową, czy też nadwrażliwością na czynniki zewnętrzne. Dlatego też warto dokładnie obserwować stan swojej skóry, gdyż może być ona dla nas źródłem wielu ważnych informacji o naszym zdrowiu.

Na przykładzie cukrzycy typu 2, a zwłaszcza poprzedzającej ją insulinooporności widać jak duża to jest skala i jak wielu osób problem ten dotyczy. Z powodu przewlekłej choroby metabolicznej, jaką jest cukrzyca cierpi ok. 3 mln dorosłych Polaków (informacje z 2018 r. podane przez NFZ). Podkreśla się jednocześnie fakt jak wielu chorych nie jest diagnozowanych na wczesnym etapie choroby. Dzieje się tak, ponieważ na wczesnym etapie choroby, poziom glukozy w badaniach może być jeszcze prawidłowy, a przez lata podwyższony jest jedynie poziom insuliny. Jest to wynikiem ciągłej stymulacji wydzielania tego hormonu przez częste przyjmowanie pokarmów bogatych w proste węglowodany. Stale wysoki poziom insuliny, razem ze skokami wzrostu glukozy nie pozostaje bez wpływu na stan skóry.

Często zmiany na skórze wyprzedzają postawienie diagnozy, a uważna obserwacja skóry może być sygnałem, że warto jednak udać się do diabetologa.

Na zmiany jakie w organizmie zachodzą u osób zmagających się z cukrzycą typu 2 wpływa zarówno podwyższony poziom glukozy jak i insuliny.

Ale dlaczego właściwie choroba metaboliczna jaką jest cukrzyca tak wpływa na skórę?

Insulina, która odpowiedzialna jest przede wszystkim za metabolizm węglowodanów, jest silnym hormonem anabolicznym (odpowiedzialnym za wzrost tkanek). Najwięcej receptorów dla insuliny zlokalizowanych jest w tkance tłuszczowej i mięśniach.
Znajdują się one również na powierzchni prawie każdej komórki naszego organizmu, dlatego też działanie insuliny jest tak bardzo szerokie. Stale podwyższony poziom insuliny oddziałuje więc na cały organizm, również na komórki skóry.

U osób u których obserwuje się ciemniejszą, oraz grubszą niż dotychczas skórę na karku i pod pachami warto wykonać badanie poziomu insuliny. Jest to tzw. Rogowacenie ciemne - symptom związany z tym właśnie zaburzeniem metabolicznym.

Niepokojąca może być również duża ilość pozornie, niegroźnie wyglądających włókniaków (niewielkich grudek na skórze, często na szypułce). Tego typu zmiany również mogą wskazywać na chorobę przewlekłą jaką jest cukrzyca.

Co powinno zwrócić naszą uwagę? Niepokojącymi sygnałami mogą być m.in.:

Przez żołądek do…skóry

Jak już wspomniano, to co jemy, ma bezpośrednio przełożenie nie tylko na stan naszego zdrowia, ale na także kondycję skóry. Co więcej, odpowiednio dobrane i zbilansowane menu może wspomagać leczenie wielu schorzeń, w tym m.in. hipercholesterolemii [1], trądziku pospolitego [2], przewlekłych chorób nerek [3], tarczycy [4], układu krążenia (choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze itd.) [5], choroby Parkinsona i Alzheimera [6] i wielu innych. Prawidłowe odżywianie jest również obok farmakoterapii podstawowym narzędziem w leczeniu cukrzycy typu 2.

Osoby z cukrzycą, które mają problem z doborem właściwej diety, powinny skorzystać z konsultacji z doświadczonym dietetykiem. W przypadku współistnienia chorób przewlekłych niezbędna jest wizyta u lekarza i dietetyka klinicznego. Tylko wówczas zyskuje się pewność, że nasze menu będzie działało na korzyść skóry. Podstawowe zasady zdrowej diety, nie tylko dla diabetyka to:

• Eliminacja cukru, również tego dodawanego do pokarmów
• Picie ok. 1,5 - 2 litrów płynów dziennie (w tym głównie niegazowanej wody mineralnej)
• Spożywanie zbilansowanych posiłków bogatych w witaminy, minerały i nienasycone kwasy tłuszczowe
• Wybieranie produktów o niskim indeksie glikemicznym, bogatych w błonnik
• Wybieranie produktów nisko przetworzonych o jak najprostszym (a zarazem najkrótszym) składzie
• Spożywanie określonej ilości posiłków dziennie bez podjadania między nimi (każda kawa z mlekiem, czy słodzony napój należy traktować jak posiłek). Napoje powinny być bez cukru i innych dodatków powodujących wrzut insuliny

Wiele składników pożywienia, które dostarczamy do organizmu regularnie, może być przyczyną pojawienia się lub zaostrzenia stanów zapalnych widocznych na skórze. Mogą powodować one zaburzenie fizjologicznych procesów niezbędnych do utrzymania dobrej kondycji skóry. Sytuacja staje się poważniejsza, gdy dodatkowo występuje deficyt elementów budulcowych, wykorzystywanych do zachowania równowagi, czyli homeostazy skóry.

Atoderm Xereane stworzony w oparciu o innowacyjne rozwiązanie MEDI-SECURE jest specjalistycznym produktem przeznaczonym do pielęgnacji skóry przesuszonej w wyniku chorób ogólnoustrojowych i terapii medycznych. Jest to balsam o działaniu łagodzącym, który dzięki kremowej konsystencji i odpowiednio dobranemu składowi (zawiera m.in. olej jojoba, masło shea, lipidy, d-panthenol, aktywny składnik ANTALGICINE™, mannitol, xylitol i ramnozę) intensywnie nawilża skórę, wzmacnia jej osłabioną barierę ochronną, ogranicza swędzenie i przywraca fizjologiczny balans.

Skóra po zastosowaniu preparatu jest długotrwale nawilżona i odżywiona, przy minimalnym ryzyku podrażnień. W prowadzonych badaniach 100 % Pacjentów doskonale tolerowało produkt, a stan ich skóry znacznie się poprawił.

• Jeśli doszło do zmian w obrębie gruczołów potowych i łojowych, skóra może być zbyt sucha i potrzebuje wsparcia

Produkty Atoderm Xereane i Cicabio Restor tworzą innowacyjne rozwiązanie MEDI-SECURE stworzone, aby chronić skórę osłabioną chorobami ogólnoustrojowymi i terapiami medycznymi.

Problemy skórne u Pacjentów z chorobami nerek

Zmiany skórne towarzyszą także przewlekłej chorobie nerek. Suchość skóry, najczęściej pojawiająca się na tułowiu i wyprostnych częściach kończyn, dotyczy około 50-90 proc. chorych. Jej przyczyną podobnie jak w przypadku cukrzycy jest zanik gruczołów łojowych i ekrynowych gruczołów potowych, zaburzenie składu lipidów naskórkowych oraz związany z tym spadek uwodnienia skóry. Często to zbyt późno zdiagnozowana cukrzyca jest powodem niewydolności nerek, a objawy nakładają się na siebie.

Również przyjmowanie diuretyków może wysuszać skórę. Drugim częstym symptomem PChN jest świąd mocznicowy, zwykle nasilający się w nocy. Wśród innych zmian skórnych u Pacjentów z przewlekłą chorobą nerek wymienia się: inne niż normalnie zabarwienie skóry, zmieniony wygląd płytki paznokcia i błon śluzowych jamy ustnej.

Dolegliwości skórne dotykają zarówno Pacjentów, u których zdiagnozowano przewlekłe choroby nerek jak i poddawanych dializie [3,7]. W przypadku grupy chorych dializowanych, na skutek wzrostu stężenia fosforanów, a czasem także wtórnej nadczynności przytarczyc, może dojść do ujawnienia się świądu skóry. Świąd ten definiowany jest jako nieprzyjemne uczucie prowadzące do uporczywego drapania się. Warto zaznaczyć, że nie towarzyszy mu ból. Dokładny mechanizm powstawania świądu nie został jak dotąd sprecyzowany, jednakże obecnie dominująca teoria mówi o wzroście stężenia histaminy uwalnianej z mastocytów (komórek tkanki łącznej i błon śluzowych) [8].

Rozwiązaniem problemów dermatologicznych w tej grupie chorych jest nie tylko leczenie farmakologiczne, naświetlanie promieniowaniami UBV, ale także zmiana nawyków żywieniowych (przede wszystkim ograniczenie spożywania pikantnych potraw i picia alkoholu) oraz odpowiednia pielęgnacja skóry [7].Rekomendowane jest także noszenie odzieży wykonanej z przewiewnych tkanin [8]. Miejscowe preparaty skórne (używane minimum 2 razy dziennie) powinny zapobiegać nadmiernemu wysuszeniu np. poprzez zatrzymywanie wody i uzupełnianie lipidów.

Również tu sprawdzi się balsam o działaniu łagodzącym Atoderm Xereane marki Bioderma. Dzięki wysokiej zawartości lipidów, masła shea, oleju jojoba, d-panthenolu, ramnozy, mannitolu, xylitolu i aktywnego składnika ANTALGICINE™ wzmacnia osłabioną barierę ochronną, zmniejsza uczucie dyskomfortu spowodowanego swędzeniem i przywraca skórze fizjologiczny balans. Dodatkowym atutem jest przyjemna, kremowa konsystencja, co zapewnia szybkie wchłanianie się produktu.

• Chemioterapia poważnie uszkadza naskórek

Leczenie onkologiczne a skóra

Pacjenci leczeni onkologicznie często zgłaszają pogorszenie kondycji skóry. Ma to miejsce zarówno podczas chemioterapii, jak i radioterapii oraz terapii celowanej. Im dłużej trwa leczenie, tym działań niepożądanych (skutków ubocznych) jest więcej.

Konwencjonalne leczenie opiera się głównie na zastosowaniu środków farmaceutycznych, połączonych z naświetlaniami i zabiegami chirurgicznymi. Warto jednak pamiętać, że jakość życia chorego ma ogromne znaczenie w powodzeniu każdego rodzaju leczeniu, często w zachowaniu jego ciągłości i uczynieniu je bardziej „znośnym”. Dyskomfort spowodowany znacznym przesuszeniem, pojawieniem się bolesnych krost i zaczerwienieniem można skutecznie zminimalizować za pomocą dobrej jakości dermokosmetyków, które chroniąc skórę, poprawiają nie tylko jej wygląd, ale przede wszystkim funkcjonowanie.

Chemioterapia oddziałuje na wszystkie komórki podlegające intensywnym podziałom.

Przesuszenie i wrażliwość skóry pojawiają się u większości Pacjentów leczonych za pomocą chemioterapii. W zależności od zastosowanej substancji aktywnej może ona wywoływać różne zmiany skórne. Najczęściej mają one charakter toksyczny [9].
Kondycja skóry jest na ogół dość mocno osłabiona, co może powodować m.in.:

• upośledzenie zdolności do regeneracji (procesów odnowy komórkowej)
• znaczne przesuszenie skóry związane z zanikiem pracy gruczołów łojowych i potowych w trakcie leczenia
• zwiększoną podatność na uszkodzenia mechaniczne i chemiczne
• zwiększoną wrażliwość na promieniowanie słoneczne
• odczuwany często świąd i ból

Osłabiona leczeniem skóra potrzebuje specjalnej opieki i środków ostrożności, które przywrócą jej zdrowy ekosystem.

Wspomagająco, w trakcie, jak i po zastosowaniu chemioterapii, warto wzmocnić naskórek, używając odpowiednio dobranych środków pielęgnacyjnych. Szczególnie rekomendowany jest balsam Atoderm Xereane marki Bioderma. Został on opracowany z myślą o Pacjentach z chorobami metabolicznymi oraz po leczeniu onkologicznym i innych terapiach medycznych. Jego bogaty i specjalnie dobrany skład łagodzi objawy swędzenia skóry, nawilża, wzmacnia barierę ochronną, przez co odczuwalnie zwiększa komfort życia Pacjenta.

Skóra z powikłaniami po terapiach celowanych

Terapia celowana, mimo iż jest stosunkowo nowym podejściem do leczenia onkologicznego, niesie za sobą pewne skutki uboczne w postaci biegunek, osłabienia organizmu i stanu zapalnego skóry [9]. To ostatnie uwidacznia się często jako świąd i suchość naskórka [9]. Leki stosowane powszechnie w terapiach celowanych wpływają na proliferację keratynocytów (komórki odpowiedzialne za proces keratynizacji naskórka), co może doprowadzić nawet do łysienia oraz zmian rumieniowo-obrzękowych twarzy. U 40-64 proc. leczonych onkologicznie stwierdza się również uogólnioną osutkę plamisto-grudkową, której towarzyszy świąd i suchość naskórka [9]. Nierzadko pojawiają się także różnego rodzaju wypryski. Warto zaznaczyć, że problemy dermatologiczne nie ograniczają się tylko do twarzy, ale także pojawiają się na skórze stóp i rąk. Możliwymi dolegliwościami mogą być także rogowacenie (połączone z pękaniem), a nawet uczucie pieczenia, ból i parestezje (mrowienie, drętwienie).

U Pacjentów leczonych onkologicznie pojawia się często tzw. zespół ręka-stopa [11]. To zmiany skórne pojawiające się u osób poddanych terapii łączonej i dotyczące zarówno skóry, jak i paznokci. Skóra na dłoniach i stopach jest wyraźnie zaczerwieniona, nabrzmiała, nadwrażliwa i mogą towarzyszyć jej dolegliwości bólowe. Możliwe jest także powstanie pęcherzy. Warto podkreślić, że stopień nasilenia uzależniony jest od częstotliwości i rodzaju podawanego leku. Nie mniejsze znaczenie mają indywidualne predyspozycje pacjenta [11]. Ważne jest tu ab odpowiednio dbać o skórę dłoni i stóp, zapobiegać otarciom i nie doprowadzać do poważnych uszkodzeń skóry, gdyż może to skutkować koniecznością przerwania terapii. Ochrona przed urazami to jedno, jednak nie mniej istotne jest właściwe nawilżenie skóry. Dostarczenie niezbędnych składników pozwoli na przyspieszenie procesów gojenia, regeneracji, a także zmniejszy dyskomfort wywołany świądem.

Sprawdzi się tu krem ochronno-regenerujący Cicabio Restor marki Bioderma.
W jego skład wchodzą m.in.:

• kwas hialuronowy- nawilżenie
• masło shea- odżywienie
• d-panthenol- łagodzenie
• olej jojoba, gliceryna, skwalan- nawilżenie
• lipoglicyna- działanie antybakteryjne
• opatentowany ANTALGICINE™ łagodzący uczucie dyskomfortu i potrzebę rozdrapywania swędzącej skóry.

Krem Cicabio Restor nawilża skórę, ogranicza uczucie swędzenia, przyspiesza gojenie i regenerację a także chroni przed szkodliwym działaniem bakterii.

• Radioterapia to jedna z najczęstszych metod wykorzystywanych w onkologii.

Jak wygląda skóra w trakcie radioterapii?

Najczęstszym powikłaniem wynikających z zastosowania tej formy leczenia jest popromienne zapalenie skóry objawiające się przede wszystkim nadmiernym wysuszeniem naskórka [10]. Zmiany mogą pojawić się po kilku dniach od pierwszych naświetleń (najczęściej po ok. 2-3 tygodniach).

Uszkodzenia w obrębie skóry dzieli się na:

• wczesne - pojawiają się w ciągu kilku tygodniu od rozpoczęcia radioterapii. Charakterystyczna jest nadmierna suchość skóry, rumień i zaburzenia pigmentacji. Pierwsze dwa symptomy są wynikiem uszkodzenia gruczołów łojowych, potowych, a także mieszków włosowych. Zmiany w pigmentacji naskórka to z kolei konsekwencja nadmiernej stymulacji komórek barwnikowych [10],
• późne - mogą wystąpić nawet kilka miesięcy po rozpoczęciu terapii. Na skutek spadku ilości fibroblastów (komórek odpowiedzialnych za m.in. produkcję kolagenu i elastyny) w odpowiedzi na promieniowanie, dochodzi do widocznego pogrubienia naskórka, utraty jego elastyczności i obrzęków. Przy dużej ekspozycji na promieniowanie może nawet ujawnić się poważne uszkodzenie śródbłonka naczyń również martwica skóry [10].

Zmiany skórne pojawiające się po radioterapii mogą mieć charakter ostry lub przewlekły.
W przypadku tych pierwszych Pacjent często musi liczyć się z opóźnieniami w leczeniu.

Pacjenci często zgłaszają pogorszenie jakości życia, co związane jest z występowaniem łuszczącej się i zaczerwienionej skóry. Ma to wpływ przede wszystkim na obniżenie pewności siebie w interakcjach społecznych, co bezpośrednio przekłada się na pogorszenie nastroju. Dlatego też niezbędne jest wdrożenie właściwej pielęgnacji. Pozwoli to na poprawę kondycji uszkodzonego naskórka.

Warto wybierać produkty, które powstały specjalnie z myślą o ochronie i wzmocnieniu skóry osób będących w trakcie i po zakończonych terapiach medycznych. Przykładem jest krem ochronno-regenerujący Cicabio Restor marki Bioderma- produkt oparty o innowacyjne rozwiązanie MEDI-SECURE. W jego skład wchodzą m.in.:

• kwas hialuronowy- nawilżenie
• masło shea- odżywienie
• d-panthenol- łagodzenie
• olej jojoba, gliceryna, skwalan- nawilżenie
• lipoglicyna- działanie antybakteryjne
• opatentowany ANTALGICINE™ łagodzący uczucie dyskomfortu i potrzebę rozdrapywania swędzącej skóry.

Krem Cicabio Restor intensywnie nawilża skórę, ogranicza uczucie swędzenia, a także chroni przed szkodliwym działaniem bakterii. Odbudowuje naturalną barierę ochronną skóry.

Wybór dermokosmetyku powinien być poprzedzony dokładną weryfikacją pod względem skuteczności i tolerancji.

ZAAWANSOWANE PODEJŚCIE MEDI-SECURE to:

Uważnie dobrane składniki bazowe i substancje aktywne, które są uznane przez środowisko medyczne i gwarantują maksimum bezpieczeństwa.

Działanie potwierdzone badaniami klinicznymi prowadzonymi pod specjalistyczną kontrolą medyczną (w tym onkologiczną).

Praktyczne i higieniczne opakowania. Technologia Tubairless^TM minimalizująca ryzyko zanieczyszczeń

Zarówno choroby metaboliczne (określane często jako cywilizacyjne), jak i leczenie onkologiczne negatywnie wpływają na kondycję skóry. Pacjenci bardzo często uskarżają się na odczuwalną suchość naskórka, łuszczenie, przebarwienia, rumień, swędzenie i utratę jędrności i elastyczności. Istnieje wiele sposobów na złagodzenie lub całkowite pozbycie się tego problemu. Szczególnie rekomendowane jest wdrożenie odpowiedniej diety i pielęgnacji skóry. W związku z tym warto odpowiednio wcześniej zatroszczyć się o wizytę u dietetyka klinicznego oraz dermatologa. Wybór dermokosmetyków powinien być poprzedzony dokładną weryfikacją składu, w którym nie powinno zabraknąć substancji o działaniu nawilżającym, łagodzącym, ograniczającym uczucie świądu i wzmacniającym.

Właściwa pielęgnacja skóry obok leczenia farmakologicznego jest istotnym czynnikiem, który ma wpływ na przebieg leczenia i samopoczucie Pacjenta.