Czym jest kolagen?

Kolagen to główne białko tkanki łącznej. Jest on budulcem skóry, kości, zębów, ścięgien, chrząstek, naczyń krwionośnych, a nawet rogówek oczu u wszystkich kręgowców. U człowieka stanowi ok. 30 proc. wszystkich białek w organizmie. Ma postać potrójnej helisy, którą możemy porównać do warkocza, splecionego z trzech nici. Każde pojedyncze włókno kolagenu składa się z ok. tysiąca aminokwasów.
Sama nazwa kolagen pochodzi od greckiego słowa „kolla” i oznacza „klej”, co dobrze oddaje charakter kolagenu. To „magiczne spoiwo”, które łączy ze sobą komórki!
Jak kolagen wpływa na skórę i włosy?
Kolagen pełni w organizmie ludzkim wiele ważnych funkcji. Warunkuje prawidłowe działanie kości i stawów, a także odpowiada za dobrą kondycję naszej skóry i włosów, stąd nazywany jest również „białkiem młodości”. Kolagen wspomaga też szybsze gojenie się ran, zrastanie złamanych kości i zachowanie elastyczności naczyń krwionośnych. Dodatkowo chroni narządy wewnętrzne takie jak: nerki, żołądek czy wątroba, tworząc wokół nich warstwę zabezpieczającą i pełni ważną rolę w układzie immunologicznym, wspierając obronę organizmu przed drobnoustrojami chorobotwórczymi i toksynami.

Gdzie występuje kolagen i jakie ma funkcje?
O kolagenie musisz wiedzieć jeszcze jedną rzecz: nie stanowi pojedynczego białka o określonej strukturze. Występuje wiele typów kolagenów wykazujących pewne różnice w cechach strukturalnych i funkcjonalnych, dlatego też mówi się o kolagenach jako rodzinie białek. Do tej pory naukowcom udało się wyodrębnić 28 genetycznie odmiennych typów „białka młodości”. Najważniejszym z nich jest kolagen typu I, który stanowi 90 proc. składu kolagenu w ludzkim organizmie. Ten typ znajdziemy w głównych tkankach łącznych: w ścięgnach, kościach, skórze, tkankach podskórnych i rogówkach.
Kiedy kolagen zanika?
Chociaż kolagen w naszym organizmie poddawany jest ciągłej wymianie, to wraz z wiekiem obniża się zdolność do jego produkcji. To naturalny proces, który zaczyna się w stosunkowo młodym wieku – szacuje się, że po ukończeniu 25. roku życia. W okresie menopauzy na skutek zmian hormonalnych synteza kolagenu drastycznie spada, a po 60. r.ż. zanika.
Co ciekawe – zdarza się, że produkcja kolagenu jest niska również u młodych osób. Najczęściej jest to uwarunkowane genetycznie lub hormonalnie.
Do spadku stężenia kolagenu mogą przyczynić się również:
- przewlekły stres,
- intensywny wysiłek fizyczny, zwłaszcza w przypadku sportowców,
- niektóre choroby ogólnoustrojowe,
- niehigieniczny tryb życia (palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu),
- zła jakość snu,
- i zanieczyszczenia środowiska.
Poza tym nadmierna ekspozycja na słońce może prowadzić do szybszego rozpadu włókien kolagenowych.
Po czym poznać, że brakuje nam “białka młodości”? Objawy niedoboru kolagen
Jak wskazuje dr Paulina Ihnatowicz, dietetyczka ze specjalnością dietetyki klinicznej oraz sportowej:

Włókna kolagenu i elastyny są jak materac pod naskórkiem, nadając mu grubość i sprężystość. Skóra właściwa z czasem traci elastyczność i przestaje być napięta, a jest to związane ze zmniejszającą się produkcją kolagenu w naszym organizmie. Na powierzchni skóry pojawiają się i pogłębiają zmarszczki, skóra się starzeje.
Niewystarczająca synteza kolagenu osłabia też nasze włosy, które stają się bardziej łamliwe i podatne na wypadanie. Kolejnym skutkiem ubytku „białka młodości” w organizmie jest zmiana stosunku masy tłuszczowej do masy mięśniowej. A jak wiemy to mięśnie spalają tłuszcze i cukry, stąd tak ważne jest, żeby stanowiły one odpowiednio duży procent naszego ciała. Niedobór kolagenu objawia się również w postaci problemów ze stawami i pogorszenia widzenia (zaburzona synteza rogówki).
Na szczęście ubytki kolagenu możemy uzupełnić. Do żywności bogatej w kolagen zalicza się żelatynę spożywczą, kurze łapki, salceson, podroby. Ze względu na dużą zawartość tłuszczu nie są to jednak produkty najzdrowsze, a ich ilość w diecie powinna być ograniczona. Dodatkowo badania¹ wykazały, że zawartość kolagenu w wymienionych produktach jest i tak niższa niż w suplementach, dlatego, jak wskazuje ekspertka, warto do naszej diety włączyć suplementację. Spożywanie suplementów diety na bazie kolagenu służy poprawie struktury skóry, w tym: zmniejsza uszkodzenia oksydacyjne i poprawia funkcjonalność komórek, rekompensując negatywne efekty wywołane przez promieniowanie UV. Dostarczając organizmowi dobrej jakości budulec, pobudzamy także naturalną syntezę kolagenu.
Dietetyczka zwraca jednak uwagę na to, że znaczenie ma także odpowiedni wybór suplementu:

Sama dieta jednak może okazać się niewystarczająca. Jeśli doszło już do zmian w obrębie gruczołów potowych i łojowych, skóra może nadal być zbyt sucha. Warto wspomagać się nie tylko od wewnątrz, ale i na zewnątrz, dbając o to, aby zapewnić odpowiednie nawilżenie i pH skóry. Mowa tutaj o specjalistycznych produktach przeznaczonych do pielęgnacji wymagającej skóry.
Jaki kolagen wybrać?
Na rynku znajdziemy suplementy z kolagenem w formie: tradycyjnych tabletek, tabletek musujących, kapsułek, a także kolagen do picia. Zawierają one kolagen pochodzenia zwierzęcego, w postaci hydrolizatu. To proces, w którym kolagen został rozłożony na mniejsze cząsteczki, które lepiej wchłaniają się do organizmu.
Wybierając preparat dla siebie zwróć uwagę na dwie rzeczy. Pierwsza z nich to pochodzenie kolagenu. Mamy do wyboru trzy możliwości:
- kolagen rybi,
- kolagen wołowy,
-
i kolagen wieprzowy.
Czym charakteryzuje się każdy z nich?
Kolagen rybi pozyskiwany głównie z ryb morskich, ich skóry i łusek, a zawiera głównie kolagen typu I, czyli najbardziej poszukiwany wśród osób, które chcą zachować młody wygląd skóry. Co ważne jest on najbardziej zbliżony do kolagenu ludzkiego. Ma też niższą masę cząsteczkową niż kolagen wołowy czy wieprzowy. A im niższa masa cząsteczkowa kolagenu, tym hydrolizat ma większe szanse przenikania i dalszej dystrybucji do organizmu.
Kolagen wołowy natomiast pozyskiwany ze skóry, kości i ścięgien krów. Ma większą masę cząsteczkową niż kolagen rybi. Chociaż charakteryzuje się dużą stabilnością włókien, to nie jest on biologicznie aktywny. To samo dotyczy kolagenu wieprzowego, który pozyskiwany jest ze skóry, kości i ścięgien trzody chlewnej.
Drugą rzeczą, poza typem kolegenu, na którą powinnaś zwrócić uwagę wybierając ten suplement diety, jest zawartość witaminy C, która jest niezbędna do syntezy kolagenu.

Suplement diety GlowMe od Health Labs Care występuje w formie saszetek przeznaczonych do rozpuszczenia w wodzie, a dostępny jest w dwóch pysznych smakach: maliny i ananasa z mango. W jednej saszetce/dziennej porcji znajdziesz aż 5 g kolagenu rybiego o niskiej masie cząsteczkowej ~ 3000 Da, który charakteryzuje się wysoką wchłanialnością. Jest też wzbogacony w witaminy (A, E i C), kwas hialuronowy i ekstrakt z OPC o silnym potencjale antyoksydacyjnym. Taki skład sprawia, że suplement diety GlowMe dostarcza składników znanych również w kosmetologii w celu nawilżenia skóry i redukcji drobnych zmarszczek. Produkt sprawdzi się też jako wsparcie w procesach odnowy skóry po zabiegach kosmetycznych.

Suplement diety BeautyMe to połączenie dwóch składników aktywnych: kolagenu z ryb (hydrolizat) o niskiej masie cząsteczkowej: ~3000 Da oraz witaminy C. Podobnie jak suplement diety GlowMe, BeautyMe to kolagen do picia, który możesz dodać do koktajli owocowych czy smoothie lub rozpuścić w wodzie.
W produktach marki Health Labs Care nie znajdziesz zbędnych wypełniaczy, konserwantów i barwników. Czysty skład potwierdzają badania produktów przeprowadzone przez niezależne, akredytowane laboratorium J.S. Hamilton Poland. Pamiętaj, że kolagen należy stosować minimum 3 miesiące dla pojawienia się pierwszych efektów, a dla ich utrzymania możesz „zaprzyjaźnić” z kolagenem na dłużej – nawet 6–12 miesięcy.

Paulina Ihnatowicz
Dietetyk ze specjalnością dietetyki klinicznej oraz sportowej, autorka książki "Masz to we krwi", 10 lat doświadczenia, 1000+ pacjentów, setki szkoleń i publicznych wystąpień.
ANKIETA Uzupełnianie niedoborów kolagenu, warto rozpocząć od wyboru źródła jego pochodzenia. Czym kierujesz się przy wyborze swojego suplementu?